W Pielgrzymce uczestniczyło tysiąc Sokołów z Polski oraz delegacje z Czech, Litwy i USA.
Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce przeszło rok przygotowywał się do zorganizowania Pielgrzymki Sokolstwa Polskiego na Jasną Górę, która odbyła się w Roku Jubileuszowym 135-lecia Sokolstwa Polskiego 25 maja 2002 r.
Uchwałę o zorganizowaniu Pielgrzymki, na wniosek prezesa Andrzeja Boguckiego, podjęła jednogłośnie Rada ZTG „Sokół” w Polsce zebrana na Wawelu 4 lipca 2001 r. Organizację i przewodnictwo powierzono prezesowi Andrzejowi Boguckiemu. Gospodarzem został Wacław Baczyński prezes TG „Sokół” w Częstochowie. Ustalono, że gniazda przybędą autokarami na Jasną Górę oraz zostaną zaproszone wszystkie gniazda sokole. Podpisano też wspólne porozumienie o współpracy ze Światową Radą Badań nad Polonią, której siedziba mieści się w Akademii Polonijnej w Częstochowie. Przygotowano całościowy program. Nawiązano korespondencję z ks. Ignacym Rękawkiem z Zakonu Paulinów na Jasnej Górze oraz ks. Eustachym Rakoczym wnukiem ?Sokoła? z Zakonu Paulinów, a jednocześnie kapelanem Żołnierzy Niepodległości i Prorektorem Akademii Polonijnej w Częstochowie, sekretarzem generalnym ŚRBnP. Warto zaznaczyć, że ks Eustachy Rakoczy był też gościem Rady ZTG ?Sokół? w Polsce, która odbyła się między 7-9 lipca 2002 r. w Poznaniu.
(?) Zarządy gniazd przygotowywały swoich członków do pielgrzymki. Władze Związku dokonały dokładnych planów organizacyjnych. Zlecono i wydrukowano w nakładzie 1000 sztuk okolicznościową pocztówkę, której projekt opracował Kazimierz Łątka. Jednocześnie zaplanowano złożenie wotum Maryi w postaci ryngrafu. Projekt ryngrafu opracował Kazimierz Łątka, artysta- malarz z Bydgoszczy-Fordonu. (?)Wykonano 1 egzemplarz głównego ryngrafu oraz 19 wzorowanych z przeznaczeniem dla Sokołów rycerzy zasłużonych Sokolstwa Polskiego. Ryngraf wotum dla Maryi został osadzony na tarczy herbowej, do której załączono plastycznie wkomponowane podarowanie Maryi najwyższe odznaczenie sokolskie prezesa ZTG ?Sokół? w Polsce druha Andrzeja Boguckiego Złoty Krzyż Legii Honorowej Związku Sokolstwa Polskiego w Wielkiej Brytanii, którym został wyróżniony w 2001 r. Na tarczy herbowej umieszczono także ?Orła? niepodległościowego i znak ?Sokoła? z PFA-USA [PFA ? Polish Falcons of America). Całość została umieszczona w specjalnym etui.
Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami i przygotowaniami 25 maja 2002 r. gniazda sokole zaczęły przybywać na Pielgrzymkę Sokolstwa Polskiego na Jasną Górę w Jubileuszowym Roku 135-lecia Sokolstwa Polskiego. Hasłem Pielgrzymki było ?Byliśmy Jesteśmy Pamiętamy Czuwamy?. Autokary i samochody przybywały do godz. 12.00, o co postarały się zarządy gniazd. O godz. 12.30 odbyła się zbiórka Sokolstwa Polskiego u stóp Klasztoru Jasnej Góry przed figurą Matki Bożej. Przybyłych Sokołów witali przedstawiciele władz Związku. Następnie odbyło się zebranie Rady ZTG ?Sokół? w Polsce, które prowadził druh prezes Andrzej Bogucki. Omówiono szczegółowo program pielgrzymki, wyznaczono funkcyjnych oraz rozdano materiały. Rada ZTG ?Sokół? w Polsce jednogłośnie podjęła dwie uchwały dot. ?Hołdu Maryi w 135. Lecie Sokolstwa Polskiego 1867 Lwów 2002 Bydgoszcz? oraz o nadanie tytułu sokolego Rycerza i przyznanie 19 Sokołom ryngrafu wzorowanego na Ryngrafie wotum Maryi. Zorganizowano również naradę organizacyjną z prezesem i przedstawicielami gniazd.
Sokoli przybyli ubrani w historyczne czamary (mundury), w granatowe furażerki i sokole okolicznościowe koszulki gniazd. Obecni byli także członkowie Polowej Drużyny Sokolej z Warszawy. Na Jasną Górę przybyło 16 sokolich pocztów sztandarowych z: Bydgoszczy (3), Poznania, Gdańska, Brodnicy, Bukownicy (2), Bukówca Górnego, Zgierza, Zbąszynia, Chrośnicy, Kępna, Brwinowa oraz Litwy. Po wykonaniu pamiątkowego zdjęcia Sokolstwo ustawiło się w szyku do pochodu, którego chorążym był dh Joachim Hinze z Bydgoszczy. Przemarsz prowadził na czele Rady ZTG ?Sokół? w Polsce prezes Andrzej Bogucki. Następnie gniazda przemaszerowały do kaplicy, gdzie zostały ustawione poczty sztandarowe.
O godz. 14.00 w kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej Królowej Polski odbyła się Msza św. której głównym celebransem był dh ks. prałat Edmund Sikorski kapelan ZTG ?Sokół? w Polsce. Koncelebransami byli ks. Szymon Wikło (kapelan TG ?Sokół? na Litwie ? Ejszyszki) oraz ks. prałat Bolesław Lichnerowicz kapelan TG ?Sokół? w Brodnicy. We Mszy św. uczestniczyło jeszcze 10 innych księży-sokołów. Przybyłych Sokołów powitał ks. Rakoczy. Homilię o Sokolstwie i oddaniu Maryi wygłosił ks. Edmund Sikorski. Ryngraf złożyli prezes Andrzej Bogucki, wiceprezes Zbigniew Okorski, sekretarz generalny Hanna Rogowska. Następnie na kolanach prezes Bogucki złożył w imieniu Sokolstwa Polskiego hołd Maryi i Śluby Rycerskie, po czym dokonał wraz z ks. Sikorskim, wpisu do ?Księgi Wotywnej?. Na zakończenie Mszy odśpiewano ?Boże coś Polskę?.
Po Mszy św. delegacje Sokolstwa Polski, Czech, Litwy i USA przeszły ze sztandarami do Sali Rycerskiej, w której wisi wiele sztandarów wojsk polskich, a także kilka sztandarów sokolich. Uroczystość poprowadził ks. Rakoczy, który przy dźwiękach fanfar raz jeszcze serdecznie powitał Sokołów. Sokoli odśpiewali hymn Polski oraz hymn sokoli ?Ospały i gnuśny?. Po czym odczytano uchwały Rady ZTG ?Sokół? w Polsce.
Następnie miała miejsce druga, podniosła i wzruszająca część uroczystości w Sali Rycerskiej. Towarzystwo Gimnastyczne ?Sokół? w Bukownicy przekazało do Muzeum Jasnogórskiego sztandar z 1937 r. Prezes TG ?Sokół? w Bukownicy Jan Ambroży przedstawił historię sztandaru oraz odczytał Akt Przekazania Sztandaru. Po czym nastąpiło pożegnanie Sokoląt i Sokołów ze sztandarem, którzy podchodząc klękali i całowali go. Po prezentacji Jan Ambroży przekazał sztandar ks. Rakoczemu. W imieniu TG ?Sokół? w Bukówcu Górnym dh Grzegorz Mierzyński przekazał osobny Ryngraf sokoli jako wotum na Jasną Górę. Natomiast w imieniu Sokolstwa Polskiego z USA Ryngraf Złożył dh Ryszard Ciskowski.
Zebrani Sokoli uchwalili wysłanie specjalnych telegramów do swoich członków honorowych: Ojca Świętego Jana Pawła II oraz Prymasa Polski ks. Kardynała Józefa Glempa.
Na Jasną Górę przybyło około tysiąca Sokołów, którym towarzyszyli: redaktor Krzysztof Rowiński z Londynu, Józef Kociniak z Kanady ? Komendant Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej, prof. Dr hab. Inż. Zbigniew Piasek z Politechniki Krakowskiej, redaktor Jacek Krzysztof Danel z Mielca oraz Mirosława Cholewicka ? dyrektor Stowarzyszenia ?Wspólnota Polska?.
Źródło:
?Sokół Pomorski” nr 2(35) z 2002 r.
Film wykonał amatorską kamerą VHS dh Stanisław Stegliński, członek Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokół” w Bydgoszczy