W związku z 100. rocznicą zwycięskiej insurekcji delegacja ZTG „Sokół” w Polsce na czele z prezesem Damianem Małeckim złoży dziś wieniec pod pomnikiem Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu o godz. 16.40. Wcześniej, 2 grudnia 2018 r. delegacja „Sokoła” uczestniczyła w przemarszu na Polski Sejm Dzielnicowy, który odbył się w związku ze 100-leciem tego wydarzenia. Sztandar „Sokoła” szedł tego dnia na czele pochodu.
100. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego ma szczególne znaczenie dla Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, którego działacze przez blisko 35 lat przygotowywali kadry do walki o niepodległość.
„Sokół” w powstaniu
Organizacja sokola włączyła się do walki narodowej w II połowie XIX wieku Oddziały Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (nazywane gniazdami) zaczęły powstawać od 1885 r. i szybko objęły swoim zasięgiem cały obszar, nie tylko zabory pruskiego, ale całego państwa niemieckiego. „Sokół” propagując ćwiczenia fizyczne oraz działalność patriotyczną, kulturalną i oświatową w duchu narodowym, przyczynił się do utrzymania polskości Wielkopolski. Co ciekawe, w tę walkę włączali się nie tylko Polacy, niezwykle ciekawym przykładem jest postać Chińczyka – Czen de Fu, który po przejściu na katolicyzm pracował jako stolarz w Barcinie i stał na czele miejscowego „Sokoła”.
Przed wybuchem wojny na terenie Niemiec istniało prawie 300 gniazd „Sokoła” zrzeszających około 12 tysięcy członków, które swoim działaniem objęły również środowiska polskie na emigracji, m.in. Nadrenie i Westfalię, a nawet Berlin, w którym do „Sokoła” należał Julian Bolesław Lange – późniejszy Komendant Straży Ludowej – formacji niemal jawnie wojskowej (mającej w założeniu spełniać rolę organizacji policyjno-porządkowej), która była siłą o wyjątkowym znaczeniu dla przebiegu powstania, zwłaszcza w ciągu pierwszych dni. Jeszcze podczas wojny poszczególne gniazda zachęcały swoich członków do służby w wojsku niemieckim, gdyż zdawano sobie sprawę, że żołnierz dobrze przeszkolony i obyty z działaniami na froncie będzie wartościowy także dla ewentualnej walki w przyszłości.
„Sokół” przejawiał inicjatywę na wielu polach. W 1912 r. z inicjatywy wiceprezesa wielkopolskiego „Sokoła” dr. Ksawerego Zakrzewskiego, zaczęto tworzyć polskie drużyny skautowe, na wzór tych istniejących już w Galicji. W ciągu dwóch następnych lat, do wybuchu wojny, udało się utworzyć około 40 drużyn skautowych skupiających około 900 druhów.
Do wybuchu powstania udało się w Poznaniu zgromadzić około 5800 żołnierzy w szeregach Straży Ludowej, zdominowanej przez „Sokoła”, na czele z Julianem Lange. Już w trakcie powstania wielkopolskiego działacze „Sokoła” obejmowali większość stanowisk dowódczych i kierowniczych w Straży Ludowej, która była główną siłą powstania w jego pierwszym okresie.
Program obchodów 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego 27 grudnia 2018 r. w Poznaniu
11.15
Złożenie wiązanek na mogile generała Stanisława Taczaka
Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan
oraz przy:
tablicy pamiątkowej Franciszka Ratajczaka
tablicy pamiątkowej Dowódców Powstania Wielkopolskiego
tablicy pamiątkowej Ignacego Jana Paderewskiego
Pomniku 15. Pułku Ułanów Poznańskich
tablicy pamiątkowej Marynarzy Powstańców
12.30
Msza Święta w intencji Powstańców Wielkopolskich
Fara Poznańska
14.00
Obóz powstańczy
Plac Wolności
16.40
Uroczystości i złożenie wiązanek przy pomniku Powstańców Wielkopolskich
19.30
Koncert Muzyka Wolności
Poznań 2018 z udziałem gwiazd polskiej sceny muzycznej
Stadion Miejski w Poznaniu