W Tomaszowie Lubelskim trwają prace nad książką „Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” im. Stefana Cybulskiego w Tomaszowie Lubelskim dawniej i dziś”. Publikacja, autorstwa Mirosława Tereszczuka, planowana jest na drugą połowę 2015 r. O planach, źródłach i inspiracji do napisania książki opowiada sam autor.
Do podjęcia wyzwania by spisać historię tomaszowskiego ?Sokoła? skłoniła mnie w zasadzie znajomość z druhem Andrzejem Harbuzińskim (za namową którego również wstąpiłem w szeregi ?Sokoła? w 2006 r.). Dzięki niemu zawarłem bliższą znajomość z Władysławem Vogelgesangiem i uzyskałem niczym nieskrępowany dostęp do dorobku kronikarskiego zarówno p. Władysława jak i jego siostry Marii Nawrot – Vogelgesang. Uzyskane materiały pozwoliły na spisanie piłkarskiej historii klubu sportowego ?Tomasovia? z okazji 90 ? lecia jego powstania. Jej wydanie w 2013 r. wzbudziło powszechne uznanie, uzyskując bardzo przychylne recenzje i oceny. To również powód do dumy jak i impuls do dalszego działania – pisze dla naszego portalu Mirosław Tereszczuk.
Kronika rodzeństwa Vegelgesang
Spuścizna kronikarska rodzeństwa Vegelgesang pozwala na odtworzenie wielu dziedzin z życia mieszkańców dawnego Tomaszowa. Historia Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokół? ma też tam swoje znaczące miejsce.
W dziejach ruchu sokolego w Tomaszowie Lubelskim, a bardziej uściślając – rozwój kultury fizycznej w tym bardziej masowym aspekcie – możemy wyróżnić trzy okresy:
I. ? Powstanie ruchu Sokolego i okres międzywojenny.
II. ? Kultura fizyczna w okresie Polski Ludowej.
III. ? Reaktywacja TG ?Sokół? i jego dzień dzisiejszy.
Na tej kanwie zbudowane zostały rozdziały tej publikacji. Czytelnik dość szybko będzie mógł się zorientować, że konstrukcja tematyczna samych rozdziałów jest do siebie bardzo podobna.
Nie sposób było pominięcie czasów PRL, gdyż w okresie piętnastolecia powojennego (w latach następnych również ? z tym, że w mniejszym nasileniu) życie kulturalno?sportowe toczyło się wokół ?Sokolni? i nikt nigdy nie próbował inaczej określać tych obiektów. Pomimo tego, że ?Sokół? zamienił się w ?Znicz?, a gniazdo w ognisko, to zasada i cel działalności pozostały te same. Zmieniali się tylko ludzie, choć nieliczni, jak: Celestyn Myszak, Władysław Budzaj, Zbigniew Maciejko, Edward Maciejko, Zofia Trętowska ? Szołomiak, Maria Poszelężna -Studniarczyk, Władysław Maryńczak, Jerzy Kaptur, Izydor Wiśniewski czy Andrzej Harbuziński zapisali karty swoich historii w dwóch różnych jej okresach, a Władysław Vogelgesang jako jedyny związany był – zarówno emocjonalnie jak i z racji pełnionych funkcji – z historią ?Sokolni? przez cały okres swojego aktywnego życia.
Dawniej i dziś
?Dawniej i dziś Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokół? imienia dr. Stefana Cybulskiego w Tomaszowie Lubelskim? to przede wszystkim historia ludzi, którzy w krzewieniu kultury fizycznej uczestniczyli, działali i działają nadal. To oni są bohaterami tej publikacji. Zachowajmy ich w pamięci. Pozwalam sobie wysnuć przypuszczenie, że historia tomaszowskiego ?Sokoła? będzie również stanowić ważną pozycję na regionalnym rynku wydawniczym w dokumentowaniu historii ?Naszych małych ojczyzn?.
Szczególne słowa uznania i zarazem podziękowania kieruję do Andrzeja Harbuzińskiego, Wojciecha Dziedzica, Janusza Brodowskiego, Hieronima Buciora, Bolesława Cisło, Magdaleny Malec-Tereszczuk, Izydora Wiśniewskiego, Adolfa Czeredereckiego, Stanisława Kopra za udostępnione materiały i pomoc w ustalaniu faktów, dzięki którym historia tomaszowskiego TG ?Sokół? mogła się ukazać w takiej wersji i kształcie. To również Wasza publikacja.
Nasz portal obejmie patronat medialny nad książką.
Z sokolim pozdrowieniem ?Czuj duch!?
Druh Mirosław Tereszczuk
O autorze
Mirosław Tereszczuk urodził się w 1955 r. w Tomaszowie Lubelskim. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim w 1974 roku. W latach 1969 ? 1977 zawodnik Tomasovii Tomaszów Lubelski. Rozpoczynał grę jako trampkarz z naboru jesiennego 1969 pod trenerskim okiem Franciszka Kulika. W sezonie 1972/73 pierwsze miejsce w lidze juniorów przy seniorskiej klasie okręgowej i awans do klasy wydzielonej juniorów okręgu lubelskiego (drugi w historii klubu) ? trener Józef Kirsz. Siódma lokata w klasie wydzielonej juniorów w sezonie 1973/74 ? trener Tadeusz Bodys ps. Hatiapka. W latach 1974-77 zawodnik rezerwowej drużyny Tomasovii, zaliczył kilka występów w pierwszej drużynie występującej w lubelskiej klasie okręgowej (poziom czwarto ligowy). W czerwcu 1984 roku reprezentując drużynę piłkarską eksportowej firmy ?Dromex? rozegrał towarzyski (nieoficjalny) mecz z reprezentacją narodową Malty w La Waletta (przegrana 3 : 0).
W latach 1996-97 członek zarządu klubu TKS Tomasovia, a w latach 2008 – 2011 członek komisji rewizyjnej TKS. Założyciel i współorganizator Klubu Kibica ? ?Klub 100? działającego w latach 2004/05 przy Tomaszowskim Klubie Sportowym Tomasovia. Kolekcjoner czasopism i wydawnictw oraz pamiątek sportowych ze szczególnym akcentem na piłkę nożną w regionalnym, a konkretniej w tomaszowskim wydaniu.
Sprawozdawca sportowy Tygodnika Tomaszowskiego w latach 2007 ? 2009 i redaktor naczelny (luty 2009) w tym Tygodniku. Od marca 2009 do kwietnia 2011 stały współpracownik dwutygodnika samorządowego Rewizje Tomaszowskie ? dział sportowy ? specjalność ? piłka nożna. Członek Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Historyków i Statystyków Piłki Nożnej. Współautor (wraz ze Zbigniewem Śledziem) kalendarza sportowego na 2012 rok pt. ?Tomaszów Lubelski w sportowym obiektywie? oraz albumu ?90 lat Tomasovii ? piłkarska historia klubu sportowego 1923 ? 2013?. Wydawnictwo P.W. ?DAN-TE? ? 2013. Autor ?Tomaszowskiego Przeglądu Sportowego? Nr I ? 2014. Wydawnictwo P.W. ?DAN-TE? ? 2014. W 1973 roku odznaczony Złotą Młodzieżową Odznaką Polskiego Związku Piłki Nożnej oraz wyróżniony medalem 90 ? lecia TKS Tomasovia w roku 2013 i dyplomem uznania z okazji ?Dnia działacza kultury? ? 2014.