Od dziś we wszystkich oddziałach Narodowego Banku Polskiego nabyć można srebrną monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 150. rocznicę powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Oficjalna prezentacja monety odbędzie się 1 lutego w Rzeszowie z udziałem przedstawicieli blisko 20 gniazd „Sokoła”.
Emisja monet kolekcjonerskich stanowi okazję do upamiętniania ważnych historycznych rocznic i postaci, jak i do rozwijania zainteresowań polską kulturą, nauką i tradycją – czytamy na stronach NBP. W 2016 r. w ten sposób wyróżniono m.in. gen. Józefa Hallera, klub piłkarski Legię Warszawa oraz Cichociemnych. Plan emisji na 2017 r. inauguruje moneta poświęcona 150. rocznicy powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Moneta
Na awersie srebrnej monety przedstawiono członków Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokół? w trakcie wykonywania ćwiczeń, tzw. piramidy gimnastycznej. Na rewersie monety upamiętniającej 150. rocznicę powstania sokolstwa polskiego w centralnej części znajduje się wizerunek przedwojennego działacza Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokół? w Polsce w historycznej czamarze. Widnieje tam także sokół w locie z ciężarkami, który jest najbardziej rozpoznawalnym symbolem organizacji oraz napis upamiętniający to wydarzenie.
Rewers
Awers
Prezentacja
Uroczysta prezentacja monety upamiętniającej 150. rocznicę powstania „Sokoła” odbędzie się 1 lutego 2017 r. o godz.11.00 w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie przy ul. 3 Maja 19. Organizatorem prezentacji jest Dyrekcja Oddziału Okręgowego NBP w Rzeszowie.
Program spotkania:
11.00 – Powitanie zgromadzonych przez Dyrektora Muzeum Okręgowego W Rzeszowie
11.10 – Prezentacja nowej monety przez Dyrektora Oddziału Okręgowego NBP w Rzeszowie p. Beatę Rapę
11.25 – Prelekcji o historii rzeszowskiego Sokoła – dr Agnieszka Mirkiewicz (Uniwersytet Rzeszowski)
11.50 – Zwiedzanie wystawy planszowej fotogramów o działalności i siedzibach TG ?Sokół? w Galicji oraz okolicznościowej wystawy pamiątek sokolich ze zbiorów muzeum
12.00 – Poczęstunek w krużgankach budynku.
Zdjęcie ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, które zorganizuje wystawę okolicznościową
150 lat historii „Sokoła”
Towarzystwo Gimnastyczne ?Sokół? jest najstarszą organizacją sportowo-wychowawczą na ziemiach polskich. Działa nieprzerwanie od 7 lutego 1867 r. kiedy to we Lwowie zarejestrowano pierwsze polskie gniazdo ?Sokoła?. Od połowy lat 80. XIX w. powstawały kolejne gniazda ?Sokoła?, które swym zasięgiem objęły tereny trzech zaborów.
Każda z monet jest pakowana w plastikową kapsułę zabezpieczającą. Tu etui kolekcjonerskie załączane do monet złotych
Symbolem organizacji jest sokół w locie trzymający ciężarki do ćwiczeń. Z ?Sokołem? wiążą się również początki sportu na ziemiach polskich, w tym pierwszy historyczny mecz piłki nożnej, który odbył się 14 lipca 1894 r. we Lwowie. Od początku jednak propagowanie tężyzny fizycznej szło w parze z działalnością patriotyczną i niepodległościową. Znalazło to potwierdzenie w powszechnym udziale druhów ?Sokoła? w powstaniu wielkopolskim oraz powstaniach śląskich, w których stanowili znaczną część kadry dowódczej. Nie mniej istotny był wkład sokolstwa w powstanie harcerstwa polskiego, które zyskało ze strony stowarzyszenia wsparcie kadrowe, organizacyjne i materialne. Bez pomocy ?Sokoła? trudno też wyobrazić sobie organizację Błękitnej Armii gen. Hallera, którą uznano za ?jedyną, samodzielną, sojuszniczą i współwalczącą armię polską?, co zapewniło Polsce miejsce w zwycięskim obozie po I wojnie światowej.
Sprzedaż monety prowadzona jest w oddziałach okręgowych NBP oraz na stronie internetowej NBP, koszt to 110 zł
Z ?Sokołem? związanych było wiele wybitnych postaci, m.in. Ignacy Jan Paderewski, gen. Józef Haller, Wojciech Korfanty, Roman Dmowski i Karol Wojtyła. Po wybuchu II wojny światowej organizacja była niszczona z całą bezwzględnością (tak przez Niemców, jak i Sowietów); wielu działaczy zabito z powodu przynależności do niej. Po wojnie władze komunistyczne wielokrotnie odmawiały rejestracji stowarzyszenia. Stało się to możliwe dopiero po upadku komunizmu w 1989 r. W latach 1945?1988 organizacja działała poza granicami Polski. Dziś w Polsce i za granicą działa ponad 70 gniazd stowarzyszenia, prowadzących szeroką działalność sportową, kulturalną i patriotyczną. ?Sokół? bierze aktywny udział w życiu społecznym, współpracując z wieloma innymi organizacjami oraz z władzami państwowymi i samorządowymi.
Damian Małecki
Źródło: nbp.pl